Wat te doen als je doelen groter zijn dan je organisatie?

Grote maatschappelijke doelen zijn aantrekkelijk om aan te werken. Klimaatverandering, gezondheid, inclusiviteit: het zijn actuele vraagstukken, die vaak in visies en missies van organisaties staan.
Zodra je ze echter vertaalt naar doelstellingen, ligt frustratie op de loer. Het gaat namelijk om vraagstukken die ‘van de samenleving’ zijn; die kan één enkele organisatie niet tot een oplossing brengen. Ze vragen om een aanpak
– op verschillende niveaus (van gedrag tot structuren)
– met een verschillende tijdhorizon (korte, middellange en lange termijn)
– met kennis uit veel disciplines en
– met instrumenten die uiteenlopen van leerprocessen met vallen en opstaan tot wetgeving.

Bij wie kun je terecht?

We hebben allemaal onze eigen aanpak en specialiteiten.
Bekijk de profielpagina's om te zien wie het beste bij jullie past.

Wat te doen?

Drie opties:

  1. Maak het doel kleiner en concreter.
    Bespreek en spreek af wat jouw organisatie precies kan doen om bij te dragen aan het grotere doel. Welk gebied of welke groep kun je bereiken? Met welke concrete activiteit? In welke periode?
  2. Zoek een groter programma en lever daar een concreet aandeel in.
    Verken welke andere organisatie op een effectieve manier werkt aan dezelfde opgave: kan jouw organisatie met de eigen specifieke kennis en expertise een duidelijke bijdrage leveren?
  3. Zoek partners en vorm een samenwerkingsverband.
    Stel vast wat de gezamenlijke ambitie is, welk aandeel ieder kan leveren en hoe de samenwerking georganiseerd kan worden, zodat de bijdragen van alle partners worden afgestemd en elkaar versterken.

De derde variant is wezenlijk anders dan de eerste twee. Het verschil is dat organisaties samen werken aan het doel dat groter is dan elk van hen afzonderlijk voor elkaar kan krijgen. En dat ze elkaar nodig hebben, terwijl vooraf niet precies duidelijk is wat er kan en moet gebeuren. Dat vraagt om een onderzoekende open houding en een bereidheid tot samen kijken en doen wat nodig is.

Twee praktijkvoorbeelden

Een ‘theory of change’ over Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten van jonge mensen (SRGR)

Zes organisaties hebben hun krachten gebundeld en werken samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken aan de gedeelde ambitie dat alle jonge mensen hun seksuele en reproductieve gezondheid en rechten kunnen genieten in een gelijkwaardige en gezonde samenleving. Om daar effectief aan te werken is een programma ontwikkeld met een theory of change (TOC). Deze veranderstrategie bestaat uit een aanpak met verschillende componenten die elkaar versterken. O.a. zorgen dat jongeren toegang hebben tot SRGR-informatie en -educatie en dat er voldoende aanbod is aan SRHR-dienstverlening voor jongeren. Maar ook dat jongeren meer invloed hebben en voor hun rechten kunnen opkomen. En dat de sociaaleconomische, politieke en wettelijke omgeving verbetert. Dit alles in zeven landen in Afrika en Azië. Aan alle componenten wordt tegelijk gewerkt. De resultaten worden gemonitord. In een programmaorganisatie wordt steeds afgestemd wat nodig is en welk aandeel elk van de zes organisaties moet leveren.
Lees meer

Een ‘adaptieve ontwikkelingsstrategie’ voor een vitaal en toegankelijk woon/werkgebied

Rijk, provincie en gemeenten in de Metropoolregio Den Haag-Rotterdam delen de ambitie om tot een vitaal en toegankelijk woon/werkgebied te komen. Er zijn heel veel nieuwe woningen nodig in de regio. Tegelijk willen de overheidsorganisaties voorkomen dat de nieuwe woningen slecht bereikbaar zijn en de hele regio vastloopt met autoverkeer. Dus is het nodig om af te spreken dat de bouw van nieuwe woningen in tijd en locatie slim aansluit bij de aanleg van openbaar vervoer en fietsinfrastructuur. Dat vraagt afstemming van timing en geldstromen voor organisaties die gewend zijn hun eigen plannen te maken en uit te voeren. Daarom ontwikkelen zij een adaptieve ontwikkelstrategie. Adaptief ontwikkelen betekent bijvoorbeeld tijdig afstemmen wanneer een OV-knooppunt af moet zijn. Adaptief handelen staat voor aanpassen aan wat nodig is en steeds de gezamenlijke ambitie in beeld houden. Zo is in te springen op nieuwe situaties en tegelijk te leren van wat gaande is.

Meer lezen

In het voorjaar van 2020 verschijnt een artikel over samenwerken door overheidsorganisaties. Belangstelling? Mail dorien@beuk.nl

Zie ook de pagina over Netwerken en allianties.

Ga naar Netwerken en allianties